عصر مسجدسلیمان // نشست آسیب شناسی ادبیات اجتماعی معاصر با درنگی در باب کمبود مطالعه به مناسبت هفته کتاب و تکریم مقام کتابدار، با حضور جمعی از اعضاء کتابخانه ها و برخی مسئولین در سالن کتابخانه مرکزی ارشاد مسحدسلیمان برگزار گردید.

به گزارش پایگاه خبری عصر مسجدسلیمان ، این کارگاه آسیب شناسی که توسط حمزه نظرپور ارائه گردید مبتنی بر دو اصل بنیادین بود که شامل : کتابخانه ها جامعه را می سازند و کتابخانه ها سنگ بنای دموکراسی هستند، بوده است.

وی در ابتدا با تبیین خاستگاه کتابداری مدنی به عنوان موضع بحث خود، با طرح سه پرسش به ادامه بحث پرداخت: ۱ـ نقش کتابخانه در به وجود آمدن دموکراسی و اصلاحات اجتماعی چیست؟ ۲ـ آیا اساساً کتابخانه در ساختن دموکراسی مؤثر است؟ ۳ـ مسئولان کتابخانه چگونه نقش خود را در قبال خواسته های جامعه از یک سو و موج آفرینی و رهبری فرهنگی جامعه در تغییرات و تحولات اجتماعی از سوی دیگر ایفا میکنند؟
بررسی وضعیت مطالعه در کشور به همراه نقل شواهدی از گفتار مسئولان فرهنگی و نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سال ۱۳۹۶ و نیز بررسی همین روند در شهرستان مسجدسلیمان قسمت دیگری از بحث مقدماتی وی بود.

نظرپور در قسمت دیگر سخنان خود با طرح این نکته که مطالعه نکردن نوعی بیماری است آن را یکی از جدّی ترین آسیب های اجتماعی دانست و گفت آسیب های اجتماعی به دسته ای از نابسامانی ها و ناهنجاری های رفتاری افراد یک جامعه ـ چه به صورت فردی و یا جمعی ـ اطلاق می شوند که ریشه در بی نظمی ها و پیامد های نامطلوب آنها دارد. بیان فلسفه مطالعه مقدمه ای برای ورود به بحث ادله بی رغبتی جامعه به مطالعه بود. وی با بیان این مطلب که فلسفه اساسی مطالعه گسترش ذهن و دایره واژگانی افراد، ارتقای قدرت تحلیل، افزایش انباشت‌های علمی، بالا بردن سطح آگاهی نسبت به خود و محیط پیرامون، ارتقاء سطح مکانیزم شناخت و مدارا با دیگران و افزایش قدرت خودکنترلی و افزایش آستانه تاب آوری در برابر هر اندیشه تک‌بعدی که انسان را به سلطه‌گری یا سلطه‌پذیری می کشاند است؛ ضمن احصاء مقوله مطالعه به عنوان یک ضروت برای زیست اجتماعی؛ آموزش و پرورش، دانشگاه، خانواده و اجتماع را از مهم ترین میدان هایی دانست که ریشه کمبود مطالعه را بایستی در آنها واکاوید.

وی سپس تکیه بر محفوظات و مطالعه کتاب های درسی صرف و نبود یا به روز نبودن کتابخانه های مدرسه ای و آموزشگاهی را از ویژگی نظام آموزشی امروز دانست که در راستای اهداف کلان آموزشی و ایجاد تفکر انتقادی در میان دانش آموزان ناکارآمد است. حذف عنوان کتابدار کتابخانه های آموزشگاهی نیز نقد دیگری به سیاست گذاری کلان آموزش و پرورش بود که توسط وی بیان گردید.
عدم توجه دانشگاه های شهرستان به واکاوی بی رغبتی به مطالعه بخش دیگری از مطالبی بود که ارائه دهنده کارگاه به آن اشاره نمود. وی با بر شمردن وجود برخی رشته های مرتبط با مدرسه و علوم تربیتی در مقطع کارشناسی ارشد، نپرداختن به این آسیب را آسیبی دیگر قلمداد نمود و تصویب و ارائه یک طرح پژوهشی منسجم را کمترین کاری دانست که می توان در این عرصه انجام داد.
در باب نقش خانواده در ایجاد فرهنگ مطالعه چنین بیان شد که خانواده ای که به دلیل فقر فرهنگی یا فقر اقتصادی یا کم سوادی، مطالعه را مسأله ای بیهوده تلقی می کند، علاوه بر دور بودن از فهم جایگاه مطالعه، در فرهنگ پذیر کردن فرزندان نسبت به این مسأله نقشی منفی ارائه می نماید. برای همین باید ضمن باور پذیری و بازشناسی نقش های اجتماعی والدین در خانواده ، بر مقوله تحقیر و مقایسه فرزندان با دیگران در عرصه آموزشی خط بطلان کشید و با قرار دادن کتاب در سبد خرید و ارائه هدفمند و پیگیر برنامه ریزی آموزشی در خانواده به ایجاد عادت مطالعه و فرهنگ پذیری آن کمک کرد.
اجتماع آخرین میدان آسیبی بود که ارائه دهنده نسبت به آن واکنش نشان داد و افزود فشارهای اقتصادی فرد را در بدست آوردن نیازهای ابتدایی و حیاتی خود رها ساخته است، ارزش های کاذب بر ارزش های حقیقی تسلط یافته اند، سیاست زدگی بر دانش و فرهنگ سیطره یافته، وضعیت اقتصادی نشر بهبود نیافته است، دولت در حمایت از نشر و نویسنده عزم جدی ندارد، دولت نسبت به قرار گرفتن کتاب در سبد خرید افراد گاه غفلت و گاه تغافل کرده است، عده ای از روی حقارت ها و عقده های طبقاتی افراد را از کتاب و مطالعه دل زده می کنند و مهم تر از همه کمبود کتابخانه های عمومی و در برخی موارد حذف و نابودی کتابخانه های عمومی یا تصمیم داشتن بر این هدف شوم و بی توجهی مسئولان مرتبط با این مسأله، بی رغبتی به مطالعه را در میان افراد جامعه مضاعف و دو چندان کرده است.
در پایان لازم به ذکر است که یافته های ارائه شده در این کارگاه با نگاه موردی به شهرستان مسجد سلیمان صورت گرفته بود.